محمد بن دیودادمحمد بن دیوداد، ملقب به افشین، از سرداران خلفای عباسی در قرن سوم قمری بود. وی امیر مکه و مدینه شد و قیام‌های شیعی را در یمن سرکوب کرد. ۱ - معرفی اجمالیمحمد بن ابی الساج دیوداد، فرزند دیودست، ملقب به افشین، مانند پدرش از سرداران دلاور بود. خلیفه معتضد او را در سال ۲۶۳ق امیر حرمین (مکه و مدینه) کرد و او با دوراندیشی حکومت کرد و قیام‌های شیعی را در یمن سرکوب کرد. در سال ۲۶۹ق الموفق او را والی انبار و رحبه ابن مالک کرد و هنگامی که خمّارویه طولونی در سال ۲۷۱ق. بر حلب مسلط شد، امارت و حکومت او را تایید و در مقامش تثبیت کرد، امّا در سال ۲۷۵ق با او اختلاف پیدا کرد و خمّارویه لشکری به سوی او روانه کرد و میان طرفین نبردی در ثنیة العقاب رخ داد که در آن، ابن ابی الساج شکست خورد و به بغداد گریخت. الموفق او را گرامی داشت و در سال ۲۸۰ق او را به‌سوی «مراغه» روانه کرد تا آن‌جا را از چنگ عبدالله بن حسن درآورد. محمد، قیام را سرکوب و عبدالله را دستگیر کرد و کشت و در سال ۲۸۵ق الموفق او را به امارت آذربایجان و ارمنستان گماشت و او در مقام خود، همچنان بود تا آن که در سال ۲۸۸ق درگذشت و پسرش دیوداد به جای پدر نشست. ۲ - پانویس۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۱۴۶. رده‌های این صفحه : حاکمان ارمنستان | حاکمان مدینه | حاکمان مکه | درگذشتگان سال 288 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | کارگزاران خلفای عباسی
|